ডিজিটেল ডেস্কঃ- আমেৰিকাই ভাৰতক ৰাছিয়াৰ পৰা আঁতৰাই ৰাখিবলৈ ডাঙৰ পদক্ষেপ লৈছিল। ।ভাৰত আৰু আমেৰিকাই চীনৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ অভিলাষী প্ৰযুক্তি আৰু প্ৰতিৰক্ষাৰ পদক্ষেপ আৰম্ভ কৰিছে।
মূলতঃ ভাৰত-প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় অঞ্চলত চীনক প্ৰতিহত কৰিবলৈ আৰু অস্ত্ৰৰ বাবে ৰাছিয়াৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস কৰিবলৈ আমেৰিকা আৰু ভাৰতে উন্নত প্ৰতিৰক্ষা আৰু কম্পিউটিং প্ৰযুক্তিৰ পৰিকল্পনা কৰিছে বুলি জানিব পৰা গৈছে। মন কৰিবলগীয়া যে আমেৰিকাই বহুবাৰ কৈছে যে ভাৰত ৰাছিয়াৰ ওপৰত অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল হোৱাৰ বাবে ৰাছিয়াৰ ওচৰত আছে, কিন্তু আধুনিক প্ৰযুক্তিৰ যোগান ধৰাতো আমেৰিকাই ভাৰতক সহায় কৰিব।
ইফালে এই প্ৰতিৰক্ষা পদক্ষেপত জেট ইঞ্জিনৰ যৌথ উৎপাদনো অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব পাৰে জেনেৰেল ইলেক্ট্ৰিক কোম্পানীৰে সৈতে। উল্লেখ্য যে, আমেৰিকাই বিচাৰে যে ভাৰতে চীনৰ সৈতে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিবলৈ অস্ত্ৰৰ বাবে কেৱল ৰাছিয়াৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ নকৰিব। এই পৰিপ্ৰেক্ষিতত এই প্ৰতিৰক্ষা পদক্ষেপক “আমেৰিকা-ইণ্ডিয়া ইনিচিয়েটিভ অন ক্ৰিটিকেল এণ্ড ইমাৰ্জিং টেকন’লজিছ” বুলি নামকৰণ কৰা হৈছে।
সামৰিক আৰু যোগান শৃংখল শক্তিশালী কৰাৰ বহল এজেণ্ডাৰে ভাৰত আৰু আমেৰিকাই যোৱা ৩১ জানুৱাৰীত এই পৰিকল্পনা ঘোষণা কৰে।মূলতঃ “জটিল আৰু উদীয়মান প্ৰযুক্তিৰ ওপৰত পদক্ষেপ” – আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জো বাইডেনে মিত্ৰশক্তিৰ সৈতে একেলগে কাম কৰিবলৈ লোৱা এক গুৰুত্বপূৰ্ণ পদক্ষেপ চীনক প্ৰতিহত কৰা। এই প্ৰেক্ষাপটত আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা উপদেষ্টা জেক চুলিভানে সংবাদমেলত কয় যে, ভূ-ৰাজনৈতিক প্ৰত্যাহ্বানৰ কাঠামো কেৱল ৰাছিয়া বা চীনে সৃষ্টি নকৰে। কাৰণ চীনৰ আগ্ৰাসী সামৰিক কৌশল আৰু অৰ্থনৈতিক শক্তিয়ে ভাৰতৰ ৰাজধানী দিল্লীৰ বাহিৰেও বিশ্বৰ ৰাজধানীসমূহত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছে।”
চীনৰ সৈতে মুখামুখি হ’বলৈ ভাৰত আৰু আমেৰিকাৰ মাজত কেইবাটাও গুৰুত্বপূৰ্ণ চুক্তিঃ মন কৰিব যে যোৱা মঙলবাৰে ৱাশ্বিংটনত আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা উপদেষ্টা জেক চুলিভান আৰু ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা উপদেষ্টা অজিত ডোভালৰ বৈঠক। সেই সময়ত দুয়োখন দেশে যৌথ অস্ত্ৰ উৎপাদনৰ সুবিধাৰ ব্যৱস্থাৰ উপৰিও কোৱাণ্টাম কম্পিউটিং, কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা, ৫জি বেতাঁৰ নেটৱৰ্ক আৰু অৰ্ধপৰিবাহীকে ধৰি কেইবাটাও ক্ষেত্ৰত সহযোগিতা আগবঢ়াবলৈ সন্মত হৈছিল এই সন্দৰ্ভত চুক্তি। চুলিভানে কয় যে সঁচাকৈয়ে দুয়োজন নেতাৰ কৌশলগত বাজি। আমেৰিকা আৰু ভাৰতৰ মাজত এক শক্তিশালী ব্যৱস্থা সৃষ্টি কৰিলে দুয়োখন দেশৰ কৌশলগত, অৰ্থনৈতিক আৰু প্ৰযুক্তিগত স্বাৰ্থ পূৰণ হ’ব।”
কৌশলগতভাৱে ডাঙৰ পদক্ষেপ, আমেৰিকা: চুলিভানৰ মতে এই পদক্ষেপ ভাৰত-প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় অঞ্চলৰ মিত্ৰ আৰু অংশীদাৰ দেশসমূহৰ সৈতে সম্পৰ্ক বৃদ্ধিৰ বাবে আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি বাইডেনৰ কৌশলৰ অংশ। অষ্ট্ৰেলিয়া আৰু ব্ৰিটেইনৰ সৈতে অউকাছ চাবমেৰিন চুক্তি আৰু কোৱাড দেশসমূহত আমেৰিকা, জাপান, অষ্ট্ৰেলিয়া আৰু ভাৰতৰ সৈতে বৃদ্ধি পোৱা সম্পৰ্কও এই কৌশলৰ অংশ।”
চুলিভানে লগতে কয় যে ভাৰত-প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় অঞ্চলত গণতান্ত্ৰিক দেশসমূহক ক্ষমতাৰ স্থানলৈ অনাটো কৌশলগতভাৱে এক বৃহৎ পদক্ষেপ। এই সন্দৰ্ভত ফাইনেন্সিয়েল টাইমছৰ সৈতে কথা পতা আন এজন আমেৰিকান বিষয়াই কয়, ‘এই প্ৰযুক্তিৰ পদক্ষেপৰ লগতে আন কেইবাটাও চুক্তিৰ সৈতে ২০২৩ চনটো আমেৰিকা-ভাৰত কূটনীতিৰ বাবে সৰ্বোত্তম বছৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে। কাৰণ ভাৰত-প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় অঞ্চলত আমেৰিকাৰ উচ্চাকাংক্ষাৰ বাবে ভাৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ মিত্ৰ।”
লগতে, বিষয়াগৰাকীয়ে লগতে কয় যে চীনৰ সৈতে সম্পৰ্ক টান হোৱাৰ বাবে ভাৰত আমেৰিকাৰ ওচৰলৈ আহিছে, বিশেষকৈ ২০২০ চনত গালভান উপত্যকাত সংঘটিত হোৱা গুৰুতৰ সীমান্ত সংঘৰ্ষৰ পিছত। ভাৰতে হয়তো ইয়াৰ প্ৰচাৰ কৰা নাই।”
মূলতঃ জেট ইঞ্জিন আৰু আৰ্টিলাৰী ব্যৱস্থাক লক্ষ্য কৰি লয়: ভাৰত আৰু আমেৰিকাই তেওঁলোকৰ প্ৰাৰম্ভিক যৌথ অস্ত্ৰ বিকাশৰ প্ৰচেষ্টাত জেট ইঞ্জিন, আৰ্টিলাৰী ব্যৱস্থা আৰু পদাতিক বাহনৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিব। চুলিভানৰ মতে, জেনেৰেল ইলেক্ট্ৰিকে দুয়োখন দেশৰ সৈতে যৌথভাৱে জেট ইঞ্জিন নিৰ্মাণৰ প্ৰস্তাৱ আমেৰিকা চৰকাৰক দাখিল কৰিছে।
এই প্ৰেক্ষাপটত আমেৰিকা আৰু ভাৰতীয় কোম্পানীসমূহৰ চিইঅ’ আৰু জ্যেষ্ঠ নেতাসকলে ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা উপদেষ্টাসকলৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰি যৌথ ৰাজহুৱা-ব্যক্তিগত অংশীদাৰিত্বক প্ৰসাৰিত কৰাৰ উপায়সমূহৰ বিষয়ে আলোচনা কৰে। য’ত মাইক্ৰন, লকহিড মাৰ্টিন আৰু এপ্লাইড মেটেৰিয়েলছৰ দৰে আমেৰিকাৰ কোম্পানীয়ে এই বৈঠকত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। আনহাতে ভাৰতৰ পৰা ৰিলায়েন্স ইণ্ডাষ্ট্ৰীজ, আদানি ডিফেন্স এণ্ড এৰোস্পেচ আৰু আৰ্চেলৰমিট্টেলে অংশগ্ৰহণ কৰে।ভাৰতৰ বাবে এই চুক্তি কিয় গুৰুত্বপূৰ্ণ: ভাৰতে বৰ্তমান মূল খণ্ডসমূহত চীনৰ ক্ৰমবৰ্ধমান আধিপত্যৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি নিজৰ থলুৱা প্ৰযুক্তিৰ সামৰ্থ্য বৃদ্ধিৰ চেষ্টা চলাইছে। চিপ উদ্যোগৰ বাহিৰেও ভাৰতে উদীয়মান খণ্ডসমূহৰ বিকাশ কৰিব বিচাৰিছে। ভাৰতীয় বিষয়াসকলে বিচাৰে যে এপল, চেমচাং আৰু অন্যান্য বিদেশী বহুজাতিক কোম্পানীসমূহে দেশত অধিক বিনিয়োগ কৰক।
ৰাছিয়াক পৃথক কৰাৰ প্ৰচেষ্টাঃ ইফালে ভাৰতে যদি জেনেৰেল ইলেক্ট্ৰিকক যৌথভাৱে জেট ইঞ্জিন নিৰ্মাণ কৰিবলৈ অনুমতি দিয়ে তেন্তে সামৰিক অস্ত্ৰৰ বাবে ৰাছিয়াৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ই এক ঐতিহাসিক পদক্ষেপ হ’ব। একে সময়তে ইউক্ৰেইন আক্ৰমণৰ পিছত ৰাছিয়াক পৃথক কৰাৰ বাবে আমেৰিকাৰ প্ৰচেষ্টা কূটনৈতিকভাৱে শক্তিশালী হ’ব। মন কৰিব যে ভাৰতে বৰ্তমান যুদ্ধ বিমানৰ বহৰত ৰাছিয়া, ইউৰোপীয় আৰু স্থানীয়ভাৱে নিৰ্মিত জেট বিমান ব্যৱহাৰ কৰে।কিন্তু ভাৰত আৰু ৰাছিয়াৰ মাজত হোৱা অস্ত্ৰ ব্যৱসায়ৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ভাৰতৰ সৈতে হোৱা এই চুক্তি বিপদমুক্ত নহয় বুলি আমেৰিকাৰ নিৰাপত্তা উপদেষ্টা চুলিভানে স্বীকাৰ কৰে। তেওঁ স্পষ্ট কৰি দিয়ে যে ইউক্ৰেইনৰ যুদ্ধ বা ৰাছিয়া আৰু ভাৰতৰ সম্পৰ্কত কোনো প্ৰভাৱ পেলাবলৈ এই চুক্তি কৰা হোৱা নাই। তেওঁৰ মতে “মই একেবাৰেই কোৱা নাই যে ৰাছিয়াৰ অস্ত্ৰৰ পৰিৱৰ্তে ভাৰতক অন্য অস্ত্ৰ যোগানৰ সুবিধা প্ৰদান কৰাটো এটা অপ্রাসংগিক ধাৰণা৷ একেবাৰেই তেনেকুৱা নহয়।’ চীনৰ নেতিবাচক আচৰণ বিশ্বৰ বাবে ভাবুকি: চুলিভানে কয় যে এই প্ৰতিৰক্ষা পদক্ষেপে ভাৰতৰ ভূ-ৰাজনৈতিক কৌশলৰ মৌলিক পৰিৱৰ্তনৰ ইংগিত নিদিয়ে। কিন্তু চীনৰ নেতিবাচক আচৰণে বিশ্বৰ দেশসমূহক প্ৰভাৱিত কৰিছে। তেওঁ কয় যে চীনৰ অৰ্থনৈতিক পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা, সামৰিক আগ্ৰাসন, ভৱিষ্যতৰ উদ্যোগসমূহত আধিপত্য বিস্তাৰ কৰাৰ লগতে ভৱিষ্যতৰ যোগান শৃংখল নিয়ন্ত্ৰণ কৰা প্ৰচেষ্টাই ভাৰতীয় চিন্তাধাৰাত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছে। তেওঁ কয় যে হোয়াইট হাউছে আমেৰিকাৰ কংগ্ৰেছৰ সৈতে মিলি ভাৰতৰ পৰা বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি প্ৰতিভাক আকৰ্ষণ কৰিব। ভাৰতীয় প্ৰতিভা আমেৰিকাৰ বাবে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। কাৰণ আমেৰিকাই ঘৰুৱা চিপ উদ্যোগক পুনৰুজ্জীৱিত কৰিব বিচাৰে।